آموزش بازرسی جوش

آموزش بازرسی جوش بخشی ضروری از هر برنامه ی جوشکاری است. آموزش مناسب تضمین می کند که بازرسان جوش برای شناسایی و ارزیابی عیوب و ناپیوستگی های جوش صلاحیت داشته باشند و در نتیجه از ایمن، با دوام و قابل اعتماد بودن قطعات جوش شده اطمینان حاصل می کنند.

آموزش بازرسی جوش برای کسانی که مسئولیت بازرسی جوش در صنایعی مانند تولید، ساخت و ساز و پتروشیمی را بر عهده دارند بسیار مهم است.

مقدمه ای بر آموزش بازرسی جوش

آموزش بازرسی جوش مهارت ها و دانش لازم را برای بازرسی جوش از نظر عیوب و ناپیوستگی در اختیار افراد قرار می دهد. بازرسان جوشکاری باید اصول جوشکاری، فرآیندها و تکنیک های جوشکاری و انواع مختلف عیوب جوشکاری که ممکن است رخ دهد را درک کنند.

اهمیت آموزش بازرسی جوش

آموزش بازرسی جوش برای اطمینان از ایمن بودن، قابل اعتماد بودن جوش ها و مطابقت با استاندارد های لازم ضروری است.

قطعات جوش داده شده نادرست می توانند باعث خرابی سازه شوند که منجر به عواقب جدی مانند خسارات جانی و مالی می شود.

آموزش صحیح بازرسی جوش کمک می کند تا خطر عیوب و ناپیوستگی جوش به حداقل برسد و از کیفیت بالای جوش اطمینان حاصل شود.

انواع آموزش بازرسی جوش

بسته به سطح تخصص مورد نیاز، انواع مختلفی از آموزش های بازرسی جوش وجود دارد.

این آموزش ها شامل دوره ی بازرسی جوش اولیه، دوره ی بازرسی جوش پیشرفته و آموزش تخصصی در تکنیک های بازرسی خاص، مانند بازرسی رادیوگرافی یا اولتراسونیک می باشد.

آموزش بازرسی جوش اصول اولیه ی جوشکاری شامل انواع فرآیند های جوشکاری و اصطلاحات جوشکاری را پوشش می دهد. همچنین به اصول انتقال حرارت، متالورژی و علم مواد می پردازد که برای درک عیوب و ناپیوستگی ‌های جوشکاری ضروری هستند.

فرآیند ها و تکنیک های جوشکاری

آموزش بازرسی جوش انواع مختلف فرآیند های جوشکاری از جمله جوشکاری قوس الکتریکی، جوشکاری گازی، جوشکاری مقاومتی و غیره را پوشش می دهد.

همچنین در مورد تکنیک های مختلف جوشکاری مانند MIG و TIG و SmAw و مزایا و معایب هر تکنیک توضیح داده می شود.

صلاحیت جوشکار

صلاحیت جوشکار یک جنبه ی مهم در بازرسی جوش است.

جوشکاران باید واجد شرایط انجام روش ها و تکنیک های جوشکاری خاص بر اساس استانداردهای صنعت و الزامات قانونی باشند.

بازرس جوش باید بررسی کند که صلاحیت های جوشکار با روش جوشکاری مورد استفاده مطابقت دارد و اینکه جوشکار از تجهیزات و مواد جوشکاری مناسب استفاده می کند.

NDT چیست ؟

تست غیر مخرب NDT یک تکنیک تست و تجزیه و تحلیل است که برای ارزیابی خواص یک ماده، جز، ساختار یا سیستم برای تشخیص عیوب و ناپیوستگی‌ های جوشکاری بدون آسیب رساندن به قطعه اصلی استفاده می‌شود. NDT همچنین به عنوان NDE معاینه غیر مخرب، NDI بازرسی غیر مخرب و ارزیابی غیر مخرب NDE شناخته می شود.

کالیبراسیون تجهیزات تست غیر مخرب

تجهیزات NDT یا همان تست غیر مخرب باید به طور منظم کالیبره شوند تا از نتایج آزمایش دقیق اطمینان حاصل شود.

بازرس جوش باید بررسی کند که تمام تجهیزات NDT مورد استفاده در طی فرآیند جوشکاری کالیبره شده و به درستی کار می کنند.

کالیبراسیون مناسب می تواند از نتایج تست مثبت یا منفی کاذب جلوگیری کند و اطمینان حاصل کند که هر گونه نقص در اتصال جوش داده شده شناسایی می شود.

رویه های کنترل کیفیت در آموزش بازرسی جوش

روش های کنترل کیفیت برای اطمینان از اینکه فرآیند جوشکاری استاندارد ها و مشخصات مورد نیاز را برآورده می کند ضروری است.

بازرس جوش باید بررسی کند که رویه های کنترل کیفیت وجود دارد و اینکه آنها به درستی دنبال می شوند.

روش های کنترل کیفیت ممکن است شامل جابجایی مواد، آماده سازی قبل از جوش، پارامترهای جوشکاری و بازرسی پس از جوش باشد.

ایمنی جوشکاری

اگر اقدامات ایمنی مناسب رعایت نشود، جوشکاری می تواند خطرناک آفرین باشد. بازرس جوش باید بررسی کند که تمام مراحل ایمنی وجود دارد و اینکه این مراحل به درستی دنبال می شوند.

رویه های ایمنی ممکن است شامل تجهیزات حفاظت فردی، اقدامات پیشگیری از آتش سوزی، تهویه و خطرات ناحیه جوش باشد.

رعایت مقررات

رعایت مقررات در صنعت جوشکاری برای تضمین ایمنی عمومی و حفاظت از محیط زیست ضروری است.

بازرس جوش باید با تمام مقررات قابل اجرا آشنا باشد و اطمینان حاصل کند که فرآیند جوشکاری آن الزامات را برآورده می کند.

انطباق با مقررات ممکن است شامل مقررات زیست محیطی، مقررات ایمنی محل کار و الزامات گواهی جوشکاری باشد.

ابزار و تجهیزات بازرسی جوش

انواع مختلفی از ابزار و تجهیزات در بازرسی جوش مورد استفاده قرار میگیرد.

از جمله ابزارهای بازرسی بصری، تجهیزات بازرسی رادیوگرافی، تجهیزات بازرسی اولتراسونیک، ذرات مغناطیسی و نافذ مایع.

تکنیک های بازرسی بصری

بازرسی بصری رایج ترین نوع تکنیک بازرسی جوش است و آموزش بازرسی جوش انواع مختلف تکنیک های بازرسی بصری از جمله بازرسی سطحی، بازرسی کلان و بازرسی میکرو را پوشش می دهد.

تکنیک های بازرسی رادیوگرافی

بازرسی رادیوگرافی یک روش تست غیر مخرب NDT است که از اشعه ی ایکس یا اشعه ی گاما برای بررسی ساختار داخلی یک جز جوش داده شده استفاده می کند.

تکنیک های بازرسی رادیوگرافی شامل اصول بازرسی رادیوگرافی، انواع تجهیزات رادیوگرافی و انواع مختلف تکنیک های رادیوگرافی است.

تکنیک های بازرسی اولتراسونیک

بازرسی اولتراسونیک یکی دیگر از تکنیک های NDT است که در بازرسی جوش استفاده می شود و شامل استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا برای تشخیص عیوب و ناپیوستگی در قطعات جوشکاری شده است.

تکنسین از تجهیزات تخصصی برای ارسال امواج صوتی با فرکانس بالا از طریق جوش استفاده می کند و امواج منعکس شده یک تصویر ایجاد می کنند.

تکنیک های بازرسی اولتراسونیک، انواع تجهیزات اولتراسونیک و انواع مختلف تکنیک های اولتراسونیک را شامل می شود.

تکنیک های بازرسی ذرات مغناطیسی

بازرسی ذرات مغناطیسی یک تکنیک NDT است که از میدان های مغناطیسی و ذرات مغناطیسی برای تشخیص عیوب سطحی و زیرسطحی در قطعات جوش داده شده استفاده می کند.

این تکنیک های شامل انواع تجهیزات بازرسی ذرات مغناطیسی و انواع مختلف تکنیک های بازرسی ذرات مغناطیسی است.

تکنیک های بازرسی مایع نافذ

بازرسی مایع نافذ یک تکنیک NDT است که از رنگ مایع برای تشخیص عیوب سطحی در قطعات جوش داده شده استفاده می کند.

تکنیک های بازرسی جریان گردابی

بازرسی جریان گردابی یک تکنیک NDT است که از تفسیر الکترومغناطیسی آزمایش های رادیوگرافی و اولتراسونیک استفاده می کند.

آزمایش رادیوگرافی یک روش آزمایش غیر مخرب است که از اشعه ی ایکس برای بررسی ساختار داخلی یک اتصال جوش داده شده استفاده می کند.

داشتن یک تکنسین آموزش دیده برای تفسیر صحیح تصاویر رادیوگرافی ضروری است.

عملیات حرارتی پس از جوش

عملیات حرارتی پس از جوش PWHT فرآیندی است که در آن یک اتصال جوش داده شده تا دمای مشخصی برای مدت زمان مشخصی گرم می شود و سپس به آرامی خنک می شود تا تنش های پسماند کاهش یابد و خواص مکانیکی اتصال بهبود یابد.

PWHT در کاربردهای خاص، مانند مخازن تحت فشار، که در آن استحکام مفصل حیاتی است، بسیار مهم است.

بازرس جوش باید بررسی کند که PWHT طبق رویه مشخص شده انجام می شود و به نتایج مطلوب می رسد.

سه مرحله ی بازرسی جوش

تکنیک های مناسب بازرسی جوش باید در هر سه مرحله از فرآیند جوشکاری وجود داشته باشد: قبل از جوش، در حین جوش و بعد از جوش

1- بازرسی قبل از جوش

این نوع بازرسی جوش به هر کاری که باید قبل از شروع جوشکاری انجام شود اشاره دارد. این بازرسی شامل اطمینان از رعایت تمام اقدامات ایمنی، خواندن و درک اسنادی است که کار را توضیح می دهد، جمع آوری تمام مواد مورد نیاز، و آماده کردن همه ابزار ها.

2- در حین بازرسی جوش

وظایف بازرسی جوش که در طول جوش انجام می شود شامل پیگیری گرمای ورودی، نظارت بر تکنیک جوش و موقعیت اتصال، و جستجوی سرنخ های بصری است که نشان دهنده مشکلات است.

3- بازرسی پس از جوش

بازرسی پس از جوش پس از سرد شدن جوش و ذوب کامل جوش صورت می گیرد. وظایف بازرسی پس از جوش شامل بررسی و جستجوی ناپیوستگی یا عیوب، اطمینان از مطابقت محصول با مشخصات کار، و آزمایش استحکام جوش از طریق روش‌ های ذکر شده شده است.

عیب های رایج جوش در آموزش بازرسی جوش

در این بخش به برخی از رایج ترین انواع جوش های معیوب نگاه خواهیم کرد.

برخی از این عیوب از اشتباهات مبتدی هستند که حتی برای یک چشم آموزش ندیده نیز قابل مشاهده است.  اما برخی عیوب به بازرسی بیشتری نیاز دارند.

به همین دلیل است که تکنیک های مناسب بازرسی جوش هم در حین و هم بعد از فرآیند جوشکاری باید رعایت شود.

خوردگی

جوش ها در طول عمر خود در معرض انواع خوردگی هستند و بسیاری از آن اجتناب ناپذیر است. به همین دلیل، بازرسی جوش هستند که تعیین می کنند در یک جوش خاص چقدر احتمال خوردگی وجود دارد.

نیروهای محیطی، تخریب مواد، تنش بیش از حد و موارد دیگر هر کدام می توانند منجر به انواع مختلف خوردگی و شکست جوش شوند.

نفوذ ناقص

هنگامی که فلز پایه و فلز پرکننده نتوانند در ریشه ی اتصال به یکدیگر جوش بخورند، از عیوب جوش است که به عنوان نفوذ ناقص شناخته می شود.

اغلب، این جوش معیوب زمانی اتفاق می‌افتد که طراحی اتصال برای فرآیند جوشکاری خاصی که استفاده می‌شود مناسب نباشد.

زاویه نادرست یا سرعت حرکت بالا نیز می تواند منجر به نفوذ ناقص شود.

تخلخل

هنگامی که در فلز حفره های گازی تشکیل می شود، این یک خطای جوش است که به عنوان تخلخل شناخته می شود.

این گازها می توانند از واکنش های شیمیایی در مواد جوش در حین جوشکاری یا سرد شدن به وجود آیند. گرمای بیش از حد شایع ترین علت تخلخل است.

ذوب ناقص

ذوب ناقص یکی از عیوب رایج جوشکاری است. ذوب ناقص در صورت عدم پیوستگی و ذوب شدن فلز پایه و کناری ایجاد می شود.

از دلایل ذوب ناقص می توان به تمیز نبودن سطوح و زنگ زدگی آن اشاره کرد.

تهیه ی مستندات در بازرسی جوش

مستندسازی بخش مهمی از بازرسی جوش است.

بازرس جوش باید سوابق دقیقی از کلیه ی بازرسی ها، آزمایش ها و روش های انجام شده و همچنین هرگونه نقص پیدا شده و نحوه اصلاح آنها نگهداری کند.

این اطلاعات برای مراجعات بعدی و اطمینان از اینکه فرآیند جوشکاری الزامات نظارتی و استانداردهای صنعت را برآورده می کند، ضروری است.

سخن پایانی:

بازرسی جوشکاری بخش مهمی از فرآیند جوشکاری است.

یک بازرس جوش باید در انواع روش ‌های آزمایش آگاه و با تجربه باشد تا اطمینان حاصل شود که اتصالاتددارای مشخصات و استاندارد های مورد نیاز هستند. بازرسی مناسب می تواند از بروز عیوب جلوگیری کند و اطمینان حاصل کند که اتصال جوش داده شده مطابق خواسته عمل می کند.

بازرسی جوشکاری یکی از جنبه های ضروری هر پروژه جوشکاری است و نباید از آن غافل شد یا نادیده گرفته شود.